Uluslararası Para Birimi Kodları: ISO 4217

ISO, 4217, standart falan dediğimizde konu karışık gibi duruyor ama korkmayınız, çekinmeyiniz, basitçe anlatmaya çalışacağız. Uluslararası para birimlerinin kodları da sürekli duyduğumuz meşhur ISO tarafından oluşturulmuş. Hani şu şirketlerin ISO-9001 kalite belgesi aldıkları kurum tarafından.

Şimdi biraz detaylara inelim.

Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) uluslararası para birimlerinin temsili için ISO-4217 standartını oluşturmuş. ISO-4217 en son 2015 yılında güncellendiği için en son güncel uluslararası para birimi kod standartı ISO 4217: 2015’tir.

ISO 4217: 2015’in amacı, para birimlerinin temsil edilebilmesi için uluslararası kabul görmüş kodlar oluşturulmasıdır. Uluslararası para birimleri kodları, üç harfli bir alfabetik kod ile üç basamaklı bir sayısal kod şeklinde iki çeşit gösterilmektedir.

Alfabetik kod, ülke adları için kodları listeleyen ISO 3166 adlı başka bir ISO standardına dayanmaktadır. ISO 4217 standartında üç harfli kodun ilk iki harfi, ülke adı koduyla aynıdır ve mümkün ise üçüncü harf, para birimi adının ilk harfine karşılık gelmektedir.

Örneğin ABD doları USD olarak temsil edilmektedir – US, ISO 3166 ülke kodundan ve “D” harfi ise için dolar’ın baş harfidir.

Ulusal paramız Türk Lirası ise TRY olarak temsil ediliyor – TR, ISO 3166 ülke kodundan ve “Y” harfi ise Yeni Türk Lirasının (YTL) baş harfinden geliyor. Bu arada daha önce TRL simgesine sahip olduğumuzu ifade edelim. Türk lirasından 6 sıfır atıldıktan sonra uluslararası para simgemiz de TRY olarak değişmiştir. Ulusal paramız Türk Lirasının sayısal kodu ise 949.

ISO 4217 uluslararası para kodları bankacılık ve finans piyasalarında sıklıkla kullanılmakta, ayrıca bu kodlar farklı ülkelerin aynı isme sahip para birimlerinin birbiriyle karıştırılmasına engel olmaktadır. Örneğin dolar denilince akla Amerikan doları USD gelse de dolar (İngilizce: dollar) ismini kullanan Kanada doları, Avustralya Doları gibi toplam 60 ülke bulunmaktadır. İşte ISO 4217 hem harf hem de sayısal olarak farklı olarak belirleyerek bu para birimleri arasındaki karışıklıkları ortadan kaldırmaktadır.

Listede Avrupa Birliği para birimi Euro’yu kullanan 35 ülke var. Lira’yı ise tek biz yani Türkiye kullanıyor.

ISO 4217’de para birimleri dışında bazı fonlar ile altın, gümüş, paladyum, platinyum bazı değerli metallerinde kodları bulunmaktadır.

Döviz çeviri işlemleri de USD/TRY, EUR/TRY, GBP/TRY gibi bu para birimlerinin kısa üçlü harf kodlarıyla sembolize edilmektedir.

Kripto, sanal paraların (Bitcoin, ethereum, ripple vb.) kodları ise ISO 4217’de yer almıyor.

Değerli madenlerin simgeleri:

Altın (Gold) XAU

Gümüş (Silver) XAG

Platinyum (Platinum) XPT

Paladyum (Palladium) XPD

Not: Liste uzun olduğu için buraya eklemiyoruz. Excel formatında merak edenler indirip inceleyebilir.

ISO 4217: 2015 için tıklayın

Kaynak