Döviz Kurları Borsayı Nasıl Etkiler?

Döviz kurları ile hisse senedi fiyatları ekonomi içerisinde birbirlerini etkileyen unsurlardır. Küreselleşme ve internetin gelişimi ile birlikte Dünya üzerindeki tüm borsa ve finans piyasalarına erişim imkanları artmıştır. Finans piyasalarına kolay erişim ve kolay yatırım yapma imkanı gelişmekle birlikte gelişmekte olan ülkelerin ekonomileri ekonomik kriz dönemlerinden en çok etkilenen ülkeler olarak öne çıkmaktadır.

Hisse senetlerinin değer kazanması halinde borsaya talebin artacağı ve döviz kurlarının düşeceği varsayımı “Portföy Dengesi Yaklaşımı” olarak adlandırılmaktadır. Dolayısıyla döviz kurları ve borsada işlem gören hisse senetleri arasında ters orantılı yani biri artarken biri düşecek şekilde bir ilişki söz konusu olmaktadır. “Parasal Yaklaşım” ‘a göre ise hisse senedi fiyatlarının düşmesi yatırımcıların varlık miktarlarının düşmesine neden olmakta, yerel paraya olan talep azalarak faizler düşmekte, bu durumda yatırımcılar borsa hisse senedi yatırımlarından çıkarak yabancı para birimlerine yani dövizlere yatırım yapmakta ve bu nedenle döviz kurları artmaktadır.

“Geleneksel Yaklaşım” ‘da ise döviz kurlarının artması ile birlikte yurtdışı ürünlerin fiyatları kur nedeniyle artacağından ithalatın azalacağı, ihracatın artacağı, yurtdışına ihracat yapan firmaların döviz kuru artışı nedeniyle daha fazla kar elde edeceği beklentisi ile birlikte ihracatçı şirketlerin borsada işlem gören hisse senetlerinin fiyatlarının artacağı yaklaşımıdır.

“Hisse Senedi Yaklaşımı” ‘da ise döviz kurlarındaki değişkenliklerin hisse senedi fiyatlarını etkileyebildiği gibi hisse senetlerinden etkilenebildiği söylenmektedir.

“Varlık Piyasası Yaklaşımı” ‘na göre ise  döviz fiyatları ile borsa hisse senetleri fiyatları arasında bir ilişki olmadığı veya zayıf bir ilişki olduğu, döviz kurlarının başka etkenlerden etkilendiği öne sürülmektedir.

Bu teoriler döviz kurları ile borsa hisse senetleri arasında bir ilişki olduğunu göstermekle birlikte finans piyasalarının her ülkeye özel yapısı gereği ve dinamikleri nedeniyle kesin bir yargıya varılmasını engellemektedir.

Bütün bu yaklaşımlarla birlikte ülkemizde döviz fiyatlarının hisse senedi fiyatlarını etkileyen özelliklere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Amerikan doları başta olmak üzere döviz kurlarının her olaydan nem kapan ve değişken bir yapıda olduğu, borsanın da benzer özelliklere sahip olduğu düşünüldüğünde birbirlerinin fiyatlarını etkileyen döviz ve borsa ikilisi ortaya çıkmaktadır.

Türkiye’de borsa hisse senetlerinden döviz kurlarına doğru bir akış görüldüğünü; yazımızın 2. paragrafında yer alan Portföy Dengesi Yaklaşımı ile Parasal Yaklaşım’da öne sürülen döviz ve borsa hisse senedi fiyatlarının birbirleriyle ters orantılı olacak şekilde tarif edilen teorilerde olduğu gibi bir yön çizdiğini ifade etmemiz yanlış olmayacaktır.